Gülüş Tasarımı Konsepti

Gülüşünüz sizin aynanızdır

Yapılan araştırmalar doğal, güzel bir gülüşün insan ilişkilerindeki rolünü açıkça göstermektedir. İlk karşılaşma sırasında gözün odaklandığı ilk yer karşı tarafın dişleri ve gülüşüdür. Yüz hatları ile uyumlu, doğal dişlere ve gülüşe sahip insanların daha kendine güvenli kişiler olduğu yayınlarda yer almaktadır.

Gülüş tasarımı kavramı size doğal, ağız ve çevre dokuları ve de sizin isteklerinizle uyumlu ve de tabii ki ağızda iyi fonksyon gören bir bütünü yaratma sanatıdır. Burada amaçlanan gereğinden büyük, bembeyaz, uzak bir mesafeden bakıldığında da ben yapma dişim diye bağırmayan, yüz,ağız dokuları ile uyumu en optimal hale getirilmiş ,doğal renk ve formda ve en önemlisi karşıdan asla hemen fark edilmeyen bir estetiğin yaratılmasıdır.

Dünyada son yıllardaki insanların daha güzel görünme taleplerine bağlı olarak en hızlı gelişim gösteren diş hekimliği branşlarının başında estetik diş hekimliği gelmektedir. Bu ihtiyaca cevap vermek için hergün yeni ürün, metot ve teknikler bulunmakta ve hastalara en iyiyi verme adına birçok imkan doğmaktadır.

Estetik diş hekimliği hizmetlerine ne zaman ihtiyaç duyulur?

1. Ön dişlerinizde form ve büyüklük açısından asimetri olduğu durumlarda,
2. Ön dişleriniz arasında konuşmanıza da olumsuz tesiri olan boşluklar(diastemalar) varsa,
3. Dişlerinizin renginden memnun değilseniz.
4. Dişlerinizde çapraşıklıklar ve/veya düzensizlikler varsa,
5. Daha önceden yapılan restoratif işlemlerin(kuron,köprü veya dolgular) görüntüsü sizi tatmin etmiyorsa,doğal olmadıklarını düşünüyorsanız ,
6. Fotoğraflarınızda ağzınız kapalı mı çıkıyorsunuz?
7. Toplum içinde gülerken ağzınızı elinizle kapama ihtiyacı mı duyuyorsunuz?

Yukarıda sayılan durum veya durumların sizin için de geçerli olduğunu düşündüğünüzde estetik diş hekimliği hizmeti veren bir doktoru ziyaret etme vaktiniz gelmiştir.

Gülüş tasarımında dikkat edilecek unsurlar nelerdir?

Hastalarımızda gülüş tasarımı yaparken yaş,cinsiyet,dudaklar,diş etleri,diş renk şekil ve konumları,yüz şekli,ten rengi gibi konular dikkate alınır.

Yaş

Ağız dokularında ve yüzde yaşlanmanın getirdiği değişimler hem yumuşak dokularda (yanak, dudak, diş etleri) hem de sert dokularda (diş, kemik) ortaya çıkar. Deri eski elastikliğini kaybedip kırışmaya ve sarkmaya başlarken, diş dokuları da senelerin etkisiyle renk değişimlerine ve doku aşınmalarına uğrar. Yumuşak dokularda estetik girişimlerin (face lift veya dolgu maddelerin enjeksyonu-botoks gibi) büyük oranda fayda getirdiği gözlenmektedir. Dişler deki renk değişimleri kimi zaman basit bir beyazlatma(bleaching) ile ortadan kaldırılabilirse de kimi zaman ağır renk bozuklukları laminate veneer uygulamalarını gerekli kılmaktadır. Keza diş form buzuklukları, aşınmalar ve yaş dolayısıyla oluşmuş kırıklarda da daha basit vakalarda komposit bonding uygulamalarından faydalanıldığı gibi daha ileri vakalarda porselen kuronlar ve porselen veneerlerden de yarlanılarak hastanın dokularındaki yaşlanma etkileri ortadan kaldırılmakta yılların etkisi adeta silinerek hastaya kendine güvenini tekrar kazandıran uzun süreli güzel gülüşler verilebilmektedir.

Diğer tarafatan yaşlanma ile birlikte çene kemiklerindeki erimeye bağlı olarak kişi profilinde bir çöküş ve burun ucu çene ucu mesafesinde bir yakınlaşma olur. Çene ucu daha çıkık ve üst dudak bölgesi içe çökmüş görünür. Hastadki bu değişimler eklem sıkıntılarına da sebep olabilir.

Burada çiğneme mekaniği bozulduğu gibi aynı zamanda gülüş çevçevesi diye tanımlayabileceğimiz dudak ve yanakların desteği de çöktüğünden hastanın daha yaşlı görünmesine neden olur. Buna ilaveten görülebilecek diş aşınmaları, hastaların bazı parafonksyonları (diş sıkma gıcırdatma gibi) dişlerde boyutsal kısalıklara ve kırıklara sebep olabilir. O zaman azılar bölgesine uygulanacak porselen dolgular veya porselen kuronlar ile düzenlenen dişsel çökmeler, ön bölgelerde yerine göre laminate yerine göre porselen kuronlarla sağlanan ön segment restorasyonları ile hastalarda sağlıklı ve fonksyonel bir ağızla genç bir gülüş elde edilir.

Cinsiyet

Kadın ve erkek gülüşlerinde biribirinden ayrılan belirgin farklar vardır.

Erkek

• Gülme hattı daha düzdür.
• Dişler düz ve köşelidir.
• Ön dört keser diş arasıda önemli boy farkı yoktur.

Kadın

• Kesici diş kenarları alt dudak eğimini takip eder.
• Dişler daha yuvarlak hatlı ve bombelidir.
• Ön iki keser diş iki yan keser dişe göre daha iri ve uzundur.

Dudaklar

Gülüşü çerçeveleyen dudaklar gülüş tasarımı yaparken dikkat edilmesi gereken unsurlardandır. Kalınlığı, inceliği, sarkıklığı, dolgunluğu, çöküklüğü özellikle alt dudak seyri restorasyon sırasında form yerleşim gibi konularda dikkat etmeyi gerektirir. Diş hekiminin uygulaması sonrası kimi zaman dudaklar başka estetik müdahalelerle gülüş tasrımına katkı sağlayacak şekilde şekillendirilirler.

Diş Etleri

Gülüş tasarımında dişler ile birlikte dikkat edilmesi gereken çok önemli diğer bir unsur komşuluk yaptığı dişetleridir. Estetik açıdan değerlendirildiğinde diş etinin yaratacağı problemler ve çözümleri çeşitlidir.

• Sağlıksız diş eti şiş, parlak görüntülü, kırmızı renkte görülür ve dişetlerinde düzensiz görüntülere sebep verir. Estetik girişimler öncesi doku periodontal işlemlerle tekrar eski sağlığına kavuşturulmalıdır.
• Gummy smile (gülerken aşırı diş eti görünmesi) vakalarında gülüş tasarımı adına zorlayıcı durumlar olabilir. Dişler aşırı küçük görünebilir ve estetik dişeti konturlaması ile diş boyları olduğundan daha uzatılarak diş etinin aşırı görüntüsü maskelenir.
• Diş eti çekilmesi periodontal hastalıklar sonrası dişi saran dişetinin uzaklaşmasıdır. Bu gibi vakalarda diş diş eti estetiği açısından donör bölgelerden veya diğer diş eti greftleriden faydalanarak diş eti kapatlır.
• Düzensiz dişeti dişlerde de aranan altın orana uygun yerleşim göstermeyen (sürme bozuklukları,diş eti çekilmeleri kaynaklı sebeplerle) diş etine denir. Böyle durumlarda işeti estetiği ile diş eti seviyeleri düzenlenir ve gülüş tasrımına sonra devam edilir.
• Diş eti renkleşmeleri (pigmentasyon) Kalıtsal veya diğer sebeplerle diş etinde görülen renkleşmeler gülüş tasarımı öncesi uzaklaşrılmlıdır.

 

Dişlerin Renk, Şekil ve Konumları

• Diş renklerindeki arzu edilmeyen durumlar söz konusu olduğunda ilk uygulanacak yöntem diş beyazlatmadır (bleaching). Ancak örneğin tetrasiklin gibi antibiyotiklerin veya aşırı flor alımına bağlı olarak diş yüzeylerinde görülen renkleşmelerde beyazlatma her zaman sonuç vermez. Bu durumlarda kompozit veya porselen veneerler daha doğru bir tedavi seçeneğidir.
• Dişlerdeki çapraşıklıklar birincil olarak ortodontik tedavi ile düzeltilmesi gereken unsurlardır. Ancak hastaların kimi zaman uzun sürebilecek ortodontik tedavilerini istemedikleri durumlarda gülüş tasarımı kapsamında vaka kompozit veya porselen laminateler vasıtasıyla düzeltilebilirler.
• Dişlerdeki kırıklar ve aşınmalar da gülüş tasarımında dikkat edilmesi gereken poblemlerin başında gelir. Bu problemlere uygulanan en iyi çözüm porselen laminatelerdir. Bu yolla dişlerin aşınma ve kırıklarının önüne geçilebileceği gibi estetik bir gülüş elde etme şansı da elde edilir. Hastanın diş gıcırdatma ve sıkma problemleri varsa gece plağı (night guard) ile restorasyonlar koruma altına alınır.
• Dişlerdeki aralıklar (diastema) da gülüş dizaynı açısından ele alınması gereken bir problemdir. Bu problem vakanın durumuna göre direkt kompozit dolgu ve kompozit veneerler veya laminate veneerler ile ortadan kaldırılabilir.
• Dişlerdeki eski büyük dolgular kimi zaman yenileri ile değiştirilerek ekonomik şekilde halledilebildiği gibi, vakanın müsaade etmediği durumlarda bu yol seçilmemelidir. Unutulmamalıdır ki sigara, çay, kahve şarap gibi boyar madde içeren ürün tüketimi çok olanlarda direkt kompozit restorasyonlar tekrar 1-2 sene içinde renkleşebileceklerdir. Bu açıdan leke tutmayan porselen laminate veneerler bu vakalarda endikedir.

Yüz Şekli

   

Gülüş tasarımında yüz formu çok büyük önem taşır. Genel olarak yüz şekli ile diş şekli arasında paralellikler bulunur. Örneğin uzun dikdörtgen suratlı birinin dişlerinin uzun ve köşeli yuvarlak suratlı birinin dişlerinin daha yuvarlak hatlı olması gibi. Bunu bazen tersine çevirmek için kimi ilüzyonlar kullanarak yüz hatlarının vurgusunu azaltabilme şansına sahip oluruz. Sahip olduğu yüz şeklinin tersine yuvarlak suratlı bir adımda kulanılacak uzun ve ince formlu dişler onu daha ince göstereceği gibi, uzun ince suratlı bir adama kullanılacak daha karemsi dişler yüzünün inceliğini gölgeleyebilecektir.

Ten Rengi

Gülüş tasarımı birçok değişkeni hesaba katmamız gereken bir konudur. Ten rengi de bunlardan biridir. Diş renkleri de ten rengine uygun seçilmeli ve örneğin çok açık tenli birinde uygulayacağımız beyazlıktaki bir diş rengi esmer birinde aynen uygulanmamalı,seçilecek birkaç ton koyu renk ile, ten diş rengi ahengi daha iyi sağlanacaktır ve daha doğal ve estetik bir görünüşün ortaya çıkmasına da hizmet edecektir.

Gülüş Tasarımı için Kriterler

Bu kriterler şu başlıklar altında toplanabilir:

 

Altın Oranlar

Görünür bölgedeki üst kesici dişlerin genişlik ve yükseklikleri sırasıyla, yüzün genişlik ve yüksekliğinin 1/16’sı olmalıdır. Ayrıca, doğadaki bir takım geometrik şekiller arasındaki phi (?=1.618…) sayısı olarak bilinen oran vardır. Estetik bir gülümseme için dişler de bu kurala uymalıdır. Örneğin ön keser dişler ile yan keser dişlerin genişlikleri arasındaki oran (1.618/1=1.618… =phi sayısı),  köpek dişleri ile yan keserlerin genişlikleri arasındaki oran da (0.618/1 = 0.618 bu da phi sayısının bire bölümünden elde edilen sonuca ve ya phi sayısından 1 çıkarılınca elde edilecek sayıya eşittir. 1/phi = phi-1)

 

Yatay Hizalama

İdeal bir gülümsemede çoğu zaman, göz bebeklerinden geçen hat ile dişlerin ortasından geçen hat birbirine paraleldir.

Yüzde Simetri

Ön kesici dişlerin şekil ve boyutlarındaki uyumsuzluk kolayca farkedildiği için simetri çok önemlidir. Bu bakımdan yüz hatlarının imkan verdiği ölçüde simetrinin sağlanması gülüşe fazladan bir çekicilik katar.

Gülüş Hattı

Ön dişlerin kesici uçlarını birleştirecek şekilde çizilen eğri alt dudağın eğriliği ile aynı olmalıdır. bu çizgilerdeki uyum ne kadar sağlanırsa kiş o oranda genç ve çekici bir gülüşe sahip olacaktır.

Dişeti Hattı

Gülümsediğinizde görünen dişeti hattı, üst dudak çizgisine paralel olmalıdır. Dişeti hattı, tıpkı güzel bir tabloyu çevreleyen çerçeve gibidir. Gülüşünüze anlam katar.

Gülüş Genişliği

Estetik bir gülüş için gülümseme hattı içinde arkadaki dişlerinde belli oranlarda görünmesi sağlanmalıdır. Bu sağlanmazsa ağız köşelerindeki karanlık alanlar hoş bir görüntü oluşturmaz.

Embraşurlar

Embraşur diye adlandırılan alanlar, dişlerin uçları arasındaki doğal ve üçgenimsi boşluklardır. Estetik ve ideal bir gülüş için, embraşurların boyutları ön dişlerden arka dişlere doğru artmalıdır.

Diş Oranı

Ön iki dişin genişliklerinin yüksekliklerine oranları yine altın orana uymalıdır, yani 0.618/1 = 0.618 bu da 1 in phi sayısına bölümünden elde edilen sonuca eşittir. Dişin görünür boyu, her zaman genişliğinden büyük olmalıdır.

Dişlerdeki Gölgeler

Dişlerde tek bir renk hakim değildir. Doğal diş saf beyaz olmaz. dişin rengi ve şeffaflığı bölgelere göre değişir. Bir dişin gövdesini üç bölgede incelersek 1-Cervical Boyun Bölgesi: En parlak ve beyaz gülüşlerde bile sarımsıdır. 2-Orta Bölge: Daha az sarımsıdır. Kesici Kısım: Değişen oranlarda şeffaftır ve gri görünümlüdür.