skip to Main Content

Diş Dolguları

Çürüme İhtimali Olan Bölgelere Dolgu Yaptırarak Çürükten Korunabilir miyiz?

Hayır. Sağlam bir organı çürüyecek diye kopartıp almak mümkün değildir. Diş korumada en etkin önlemin dişleri fırçalamakla alınacağını tekrar hatırlatalım.

Dolgu Nasıl Yapılır?

Günümüzde kullanılan dolgu maddelerinin bazısı ( amalgam gibi )sadece dişe tutunur, yapışmaz,diğer taraftan komposit dolgular ise dişe bonding denen sistemlwerle yapışırlar.Bu nedenle diş hekimleri amalgam dolguları  yaparken bazı tutucu önlemler alırlar,  özel tutucu oyuklar hazırlarlar ve kavite sınırlarını daha iyi bir tutuculuk için genişletirler.Kompozit dolgularda ise kullanılan bazı kimyasalllar sayesinde aşırı madde kaybı asla olmaksızın çürüğün temizlenmesinin akabinde  ekstra tutucu unsurlar hazırlamadan dolgu bonding metodu ileyerleştirilir anatomik şekli verilir ve özel ışık kaynağı ile sertleştirilir

Hangi Dolgu Maddeleri Seçilir?

Dolgu maddesini seçerken diş hekimleri maddenin arka dişlerde çiğneme basıncına dayanabilmesini; ön dişlerde mümkün olduğunca fark edilmemesini; dişe ve diş özüne zarar vermemesini göz önüne alırlar. Şimdi sizlere birkaç tip dolgu maddesi hakkında bilgi vermek istiyoruz:

  1. Amalgam Dolgular (Metal Dolgular)

    Çok dayanıklı ve ekonomik bir dolgu maddesidir; fakat görünümü estetik değildir. İçinde % 70 gümüş, % 23 kalay, az miktarda bakır ve çinkodan oluşan tozun cıva ile karıştırılmasıyla hazırlanır. Karışım diş hekimi tarafından hazırlanan oyuğa yığılır ve dolgu birkaç saatte sertleşir. Özellikle azı dişlerinde   günümüzde de kullanılan bir  dolgu maddesidir.

  2.  Kompozitler Dolgular(diş renginde dolgu)

    Estetik dolgu maddeleridir.Özellikle ön diş restorasyonlarında kullanılırlar.fakat son 20 yıllık sürede hem malzemenin kimyasındaki , hem de bonding mekanizmasındaki inanılmaz değişiklikler  kompozit dolguların aynı zamanda arka azı dişlerde de büyük bir başarı ile kullanılmasını sağlamıştır.

  3. Inlayler-Onlayler

    İnlay ve  onlayler dişte madde kaybının çok büyük olduğu zamanlarda kullanılan  günümüzün bonding teknikleri ve porselen ve kompozit materyallerindeki gelişmeye paralel olarak dişi kaplamaya gerek bırakmadan restorasyon imkanı veren dolgulardır, dolgulardır. Dolgu için şekillendirilmiş oyuğun (kavite) ölçüsü alındıktan sonra, laboratuvarda altın,kompozit veya porselenden hazırlanır ve dişe yapıştırılır. Özel teknik ve çok hassas çalışma gerektirirler.

Amalgam nedir?

Amalgam dolgular gümüş dolgular olarak da tanımlanır. Amalgam; gümüş, kalay ve bakır alaşımının, cıva ile karıştırılması ile elde edilir. Karışımın %45-50’sini oluşturan civa, metalleri birbirine bağlayarak dayanıklı bir dolgu malzemesi yaratmış olur. 150 yıldan beri geliştirilerek kullanılmakta olan amalgam dolgular, çok sayıda dişin korunarak ağızda kalmasına hizmet etmiştir.

Amalgamdaki civa zararlı mıdır?

Amalgam dolgudaki civa zehirli değildir. Civa diğer metallerle birleştiğinde kimyasal yapısı değişir ve zararsız hale geçer. Çiğneme ve öğütme sonucunda ağızda açığa çıkan civa miktarı su, hava ve yiyeceklerde alınan miktardan çok daha küçüktür. Bütün bilimsel araştırmalarla civanın zararsız olduğu sonucuna varılmıştır. Amalgamlar söküldüğünde civanın oluşturduğu düşünülen bazı hastalıkların iyileştiği iddia edildiği halde bilimsel olarak ispatlanamamıştır.

Dişhekimleri amalgamı niçin tercih ederler?

Amalgam hala en zararsız, en uzun ömürlü ve en ucuz dolgu maddesidir. Yılda, bir milyardan fazla amalgam dolgu yapıldığı hesaplanmıştır. Diğer dolgu maddelerine oranla çok daha kısa zamanda ve kolay uygulanabilirler. Porselen, altın ve beyaz dolgular gibi dolgu malzemeleri hem daha pahalıdırlar hem de daha çok zaman ve dikkat isterler. Ayrıca altının dışındakiler amalgam kadar uzun ömürlü değildir. Ancak bir konu açıklığa kavuşmalıdır.Amalgam dolgular diğer dolgu tipleri ile karşılaştırıldıklarında kenar sızıntısı ve buna bağlı oluşan ikincil çürükler açısından diş ile herhangi bir bağ kurmaması dolayısıyla çok kötü bir dolgu malzemesidir. Çoğunlukla dolgu yerinde kalsa bile bir süre sonra görülen diş tepeciklerinin birinin dolgu halen yerinde iken kırılması sekonder çürük ve mikro kenar sızıntıları anlatmak adına en iyi örnektir.Amalgam ancak civaya alerjisi kesin olarak tespit edilenlerde kullanılmamalıdır ki, bu da yüzde birden çok daha düşük bir olasılıktır. Gerekmediğinde amalgam dolgular sökülmemelidir. Çünkü hem gereksiz masraf getirmekte hem de dişe zarar verme olasılığını arttırmaktadır.

Amalgam restorasyon sonrası hastaya uyarılar

Uygulamanın yapıldığı tarafı en az bir saat kullanmaması ve takip eden 24 saat içinde de dikkatli olunarak sert şeyleri o bölgede çiğnememesi hastalardan istenmelidir. Hastaya 24 saat geçtikten sonra polisaj işlemi.,için ikinci bir randevu verilmelidir.Bu uygulama, hem amalgamın metalik özelliklerini iyileştirme hem de kullanım sonrası restorasyonun anatomik ve fonksiyonel olarak tekrar gözden geçirilme olanağını sağlayacaktır.

Amalgam dolgulardan sonra kısa süreli bir sıcak-soğuk duyarlılığı olabilmekte ve bu zamanla kaybolmaktadır. Ancak ender olsa da bazı kişilerde ağızda çeşitli metaller bulunduğunda ya da çatal gibi başka bir metal girdiğinde elektriklenmeden doğan hassasiyetler olabilmektedir. Geçmeyen duyarlılıklarda duyarlılığın yalnızca bu sebepten olduğuna emin olduktan sonra restorasyonu metal olmayan bir restoratif madde ile değiştirmek çözüm olabilir.

Kompozit Diş Renginde Dolgular

Kompozit dolgular birincil olarak estetik amaçlı olarak kullanılan diş rengindeki dolgulardır. Ancak son senelerde teknik,malzeme kompozisyonundaki değişimler ve yeni nesil bonding ajanlarının verdiği imkanla azılar bölgesinde de başarılı ve uzun süre dayanan kompozit dolgular yapabiliyoruz.Bu dolgular, hazırlanmış kavitelere tabaka tabaka yerleştirilir ve her tabaka özel bir led ışık vey ahalojen ışık ile sertleştirilir. Estetik ve ekonomiktirler. Bonding denen özel bir yapıştırıcı ile dişe tutunabildiklerinden dişte gereksiz madde kaybına neden olmazlar. Sertleşme esnasında çok küçük de olsa bir büzülme olabileceğinden ömürleri porselen dolgular kadar uzun değildir. Kompozit dolgular sigara, çay, kahve, cola, soya gibi boyayıcı ajan içeren maddelerin kullanımına bağlı olarak renk değiştirirler.

Kompozit dolgular nasıl yapılır?

Kompozit dolgular, hazırlanmış kavitelere tabaka tabaka yerleştirilir ve her tabaka özel bir ışık ile sertleştirilir. Bu işlem bitince kompozit dolgular dişe göre şekillendirilir ve düzeltilir. Bütün bu işlemler amalgam dolgu işleminden daha uzun sürer. Ancak amalgamın en az iki katı kadar daha pahalıdır. Kompozit dolguların ağızda kalma süresi de 7-10 yıldır ki bu süre amalgamın ömrüne yakındır. Ancak çok büyük dolgularda durum amalgamın lehinedir.

Kompozit reçinelerin avantaj ve dezavantajları:

Bu dolguların en büyük avantajları estetik olmalarıdır. Ayrıca bu dolgular dişlere iyice bağlandığı için diş dokularını destekler, kırılmaları ve sıcaklık geçmesini engeller. Kompozitler, yalnızca çürükleri restore etmek için değil, dişlerin rengini ve biçimini değiştirerek kozmetik etkileri için de kullanılabilmektedirler. En önemli dezavantajı işlem sonrası duyarlılıkların olmasıdır. Dolguların renkleri, kahve, çay gibi boyayıcı yiyeceklerle de hafifçe değişebilmektedir.

Kompozit restorasyonlar sonrası hastalara uyarılar

Kompozitlerde de artık aynı seansta polisaj işlemi yapılabilmektedir. Ancak çok büyük restorasyonlar ya da çok diş için yapılan seri restorasyonlarda hastayı bir defa daha kontrole çağırıp varsa gerekli düzeltmeleri yapmak hem estetik hem fonksiyon açısından çok daha iyi olacaktır.

Bu materyallerle ön dişlerde çok büyük kayıplar restore edilebilmekte bu nedenle hastaların ısırmada dikkatli olmalarının bu restorasyonların ömrünü uzatacağının da anlatılması gerekmektedir. Özellikle (fasial) yüzde yapılan uygulamalardan sonra ne kadar iyi polisaj yapılmış olsa da boyayabilen yiyecek ve içeceklerin dolguların renklerini değiştirebileceği yine hatırlatılmalıdır. Aşınma nedeni ile restore edilmiş dişlerde daha çok dikkat edilmesi gereken şey de hastaya çok sert olmayan diş fırçaları önermek ve fırçalama yöntemlerinde düzeltmeler yapabilmelerini sağlamaktır. Bu öneriler geniş (fasial) yüz restorasyonları için de geçerlidir.

Inlay-Onlay Dolgular

İnlaylar-onlaylar döküm, dolgulardır. Dolgu için şekillendirilmiş oyuğun (kavite) ölçüsü alındıktan sonra, laboratuvarda altın veya porselenden hazırlanır ve dişe yapıştırılır. Özel teknik ve çok hassas çalışma gerektirirler.

Porselen ve kompozit Inlay ve onlaylar

Günümüzde diş hekimliğinin geldiği noktada azı dişleri bölgesinde yüzyıla yakındır kullanılan amalagam (gümüş rengi)dolguların yerini daha estetik ve dayanıklı dolgu tipleri almıştır.Burada direkt metotla ağızda uygulanan kompozit dolguları (estetik beyaz dolfular)ve indirekt metotla yapılan porselen ve plastik dolguları saymak mümküdür.

İndirekt metotla uygulanan porselen ve plastik dolgular bir gereksinmenin ürünü olarak ortaya çıkmışlardır. Diş arası bölgenin iyi şekillendirilemediği, diş kaybının belirli bir oranın üzerinde olduğu, varolan diş dokusunun kuron yapılarak feda edilmek istenmediği ve hastanın ağızında diş renginde estetik restorasyonlar görme isteği bu yönde malzeme araştırma faaliyetlerini arttırmış. Buna ilaveten dişe yapışma (bonding) ile ilgili geldiğimiz noktalar, estetik ve dayanıklı porselen ve plastik reçine esaslı malzemelerin kullanıma girmesine sebep olmuştur.

Kompozit inley-onleyler

Özel dayanıklı reçine esaslı bir plastik türevinden (kompozit) laboratuarda imal edilen ve özel yapıştırıcılarla yapıştırılan bir endirekt dolgu metodudur.

 


Pres Seramik İnley ve onleyler

Günümüzde ağız içinde kullanılan restorasyon materyalleri açısından diş dokusunun karakterine en yakın malzemedir. Ağız içinde çürük doku uzaklaştırıldıktan sonra, alınan ölçüler laboratuvara iletilir.Yan diş kontaklarının en iyi düzeyde oluşturulabildiği hassas ve ileri teknoloji gerektiren bit teknikle özel press makinelerinde presleme işlemi gerçekleştirilen porselenler ideal estetik, minimum kenar sızıntısı (dolgu diş yüzey arasından gelişebilecek çürükler en minimumdadır), diş sertliğine yakın sertlik (diğer porselenler gibi dişi aşındırmaz), komposit dolgular gbi aşınmaz, dişi çepeçevre küçültmeden kuron yapma ihtiyacını ortadan kaldırır.

Back To Top